بعد از انجام آزمایش‌ها و تحقیقات بسیار زیاد در رابطه با عمر انسان، محققین به این نتیجه رسیدند که امید آنها برای افزایش حداکثر عمر انسان به وسیله علم، احتمالا بی‌ثمر باشد. با این‌که محققین برای چندین دهه مختلف است که تلاش دارند طول عمر انسان را افزایش دهند، اما تلاش‌های آنها هیچ نتیجه‌ای نداشته و شاید هیچ‌گاه نیز نتیجه ندهد.
تصور می‌کنید علوم مختلف میتوانند حداکثر عمر انسان را افزایش دهند؟
انتظار می‌رود نوزادانی که امروزه متولد می‌شوند تا ۷۹ سال عمر کنند، اما آیا واقعا نمی‌توان حداکثر عمر انسان را افزایش داد؟ شاید حتی اگر فردی در تمام طول عمر مورد مراقبت قرار گرفته و انواع رژیم‌ها را نیز رعایت کند، نتواند بیشتر از ۱۲۲ سال، یعنی ۴۷ سال بیشتر از میزانی که محققین برای عمر انسان در نظر گرفته‌اند، زندگی کند. باید اشاره کنیم بیشترین رکوردی که تاکنون برای عمر یک نفر به ثبت رسیده نیز ۱۲۲ سال بوده است.
آقای Jan Vijg، مدیر بخش ژنتیک دانشگاه علوم آلبرت انیشتین در مصاحبه‌ای که با Chicago Tribune داشته، اعلام کرده که جلوگیری و مراقبت از بیماری‌های مزمن و عفونی، شاید بتواند میانگین طول انسان‌ها را افزایش دهد، اما هیچ تأثیری در حداکثر عمر انسان نخواهد داشت.
تدابیری که تاکنون محققین برای افزایش عمر انسان در دو دهه اخیر به کار گرفته‌اند، باعث افزایش میانگین آن شده است. در سال ۱۹۹۷ بود که فردی با نام Jeanne Calment و در سن ۱۲۲ سالگی که شاید تاکنون و با اسناد معتبر، کسی به اندازه او عمر نکرده باشد، از دنیا رفت. به همین جهت شاید حتی علم نیز نتواند ظرفیت عمر انسان را افزایش دهد.
طبق تحقیقاتی که بر روی افراد مختلف انجام شده، تدابیر علمی و درمانی می‌تواند میانگین عمر انسان‌ها را به ۱۰۰ سال برساند، اما زمانی که آنها از مرز صد سالگی عبور می‌کنند، فاکتور قابل توجهی از بیشتر شدن سن آنها دیده نمی‌شود. در واقع، شانس افراد برای رسیدن به سن‌های ۱۱۰، ۱۲۵ یا ۱۲۰ یکی بوده و نمی‌توان میانگین آن را با استفاده از علوم و یا روش‌های مختلف افزایش داد.
با توجه به نتایج به دست آمده، محققین معتقدند افراد حاضر و مردمی که در آینده متولد خواهند شد، حداکثر ۱۱۵ سال عمر خواهند کرد. همچنین حداکثر عمر مطلق انسان، ۱۲۵ سال اعلام شده است.
دکتر رابرت وایت در سال ۱۹۷۰ در آمریکا سر یک میمون را به بدن میمون دیگری پیوند زد. گرچه حیوان می‌توانست ببیند، بشنود، بچشد و بو کند ولی قادر به حرکت‌دادن اندام‌هایش نبود، چون جراح نتوانسته بود نخاع خارج شده از سر را به نخاع ستون فقرات پیوند بزند. با این حال «سرجیوکاناور» جراح مغز و اعصاب ایتالیایی، عقیده دارد که با پیشرفت‌هایی که تاکنون صورت گرفته است می‌توان بر این مشکلات فایق آمد و مطالعات اخیر بر روی حیوانات نشان داده است که پیوند سر انسان ناممکن نیست. در ادامه با ما همراه شوید.
به پیوندی که در آن سر یک اندام به اندام دیگری پیوند زده شود «Head transplant» یا پیوند سر می‌گویند. این نوع پیوند را نباید با پیوند مغز اشتباه گرفت. در این نوع جراحی، سر بیمار باید بریده شود. هرچند که این نوع عمل با موفقیت بر روی سگ‌ها، میمون‌ها و موش‌ها انجام گرفته است، تاکنون بر روی انسان انجام نشده است. از آنجایی که تکنولوژی موردنیاز برای بازمتصل کردن یک طناب نخاعی قطع شده هنوز توسعه داده نشده، شخصی که این عمل روی آن انجام می‌شود دچار فلچ چهاراندام می‌شود، مگر این‌که معالجه مناسب آن توسعه یابد.
این تکنیک برای افرادی پیشنهاد شده است که از قبل دچار فلج چهاراندام هستند و همچنین مبتلا به نقصان اندامی گسترده هستند که خود این نقص‌ها هم نیاز به جراحی‌های مجزا و سخت دارد. نخستین عمل پیوند سر در سال ۱۹۷۰ در کلیولند آمریکا انجام شد که در آن سر یک میمون به سر میمون دیگر پیوند زده شد. سیستم دفاعی بدن میمون سر میمون بیگانه را تحمل نکرد و میمون ۹ روز بعد درگذشت.
یک پزشک چینی به نام شیائوپینگ رن «Xiaoping Ren» در گفتگو با نیویورک‌تایمز گفته است که به دنبال راه‌اندازی تیمی است که بتواند این نوع عمل جراحی را انجام دهد. وی در مصاحبه با نیویورک‌تایمز جزئیات طرح خود را ارائه کرد و گفت در این عمل جراحی، دو سر از دو بدن جدا خواهد شد و بدن اهداکننده به سر گیرنده پیوند زده می‌شود. برای ثابت نگه‌داشتن گردن، یک صفحه فلزی داخل آن قرار داده می‌شود و برای کمک به رشد عصب نخاع، انتهای آن در یک ماده چسب‌مانند قرار می‌گیرد. اوایل سال جاری میلادی، دکتر رن با انجام موفقیت‌آمیز جراحی پیوند سر یک میمون، جهان را شگفت زده کرد. این میمون توانست ۲۰ ساعت زنده بماند.
سرجیو کاناور در این عمل جراحی با ژیاوپینگ رن، جراح اعصاب دانشگاه پزشکی هاربین چین، همکاری خواهد کرد. ایده‌ی پیوند کامل اعضا، توسط دانشمندان زیادی بررسی شد تا به وسیله‌ی آن بتوانند علاوه بر نجات افراد از بیماری‌های کشنده نظیر آتروفی عضلانی نخاعی (SMA)، به افزایش طول عمر آنها کمک کنند. اما چالش‌های این چنینی به سعی و تلاش‌های زیادی احتیاج دارند. تنها تعداد انگشت‌شماری از آزمایشات گذشته بر روی حیوانات (که معمولا موش بودند) جواب داده است و در نهایت این حیوانات تا چند روز پس از عمل بیشتر زنده نمانده‌اند.
برای این‌که پیوند سر عملی شود دانشمندان باید این ۵ موانع زیر را از سر راه بردارند:
۱. پیوند سر باید روی حیوانات با موفقیت آزمایش شود
قبل از این که پیوند سر در مورد انسان‌ها صورت گیرد، باید تمام مشکلات و موراد مربوط به آن در آزمایشات مربوط به حیوانات بررسی شود. از طرفی موانعی در این‌باره وجود دارد که انجام این آزمایشات بر روی حیوانات را نوعی ظلم و خشونت تلقی می‌کند. از این‌رو قبل از انجام هرگونه عمل جراحی برای این نوع پیوند، ابتدا بایستی ثابت شود که این عمل جراحی واقعا لازم و مفید است. تاکنون هیچ‌گونه شاهد قطعی و محکمی که محتوای ویدیوی تیم کاناورو را تایید کند، ارایه نشده است و تا زمانی که جراحان بتوانند خطر این عمل را به سطح معقولی برسانند، چندین دهه زمان نیاز خواهد بود.
۲. ترکیب طناب نخاعی کاری خطرناک است
در سال ۱۹۷۰، یک جراح اعصاب به نام «رابرت وایت»، سر یک میمون را به بدن میمون دیگری پیوند زد. نخاع میمون هرگز به بدن جدید پیوند نخورد، به همین دلیل این میمون فلج باقی ماند، اما گردش خون در مغز بدین معنا بود که میمون می‌تواند همچنان ببیند، بشنود، حس بویایی داشته باشد و طعم غذاها را بفهمد. در نهایت، سیستم ایمنی بدن پیوند سر را پس زد و میمون مرد. بزرگترین مشکل در انجام این پیوند، اتصال نخاع به مغز است، طوری‌که سر بتواند بدن جدید خود را کنترل کند. از طرف دیگر این عمل بسیار دشوار است، چرا که اگر مغز برای مدتی طولانی بدون اکسیژن بماند می‌میرد.
در این میان مهمترین قسمت کار، گرفتن پیوند نخاعی است. دکتر کاناورو معتقد است در این خصوص اگر پلی اتیلن گلیکول کار نکند می‌توان از جایگزین‌های دیگری مانند تزریق سلول‌های بنیادی یا سلول‌های دیواره‌ی بینی که خاصیت خود تجدیدی دارند استفاده کرد. ولی او روش شیمیایی را ساده‌تر و کم تهاجمی‌تر می‌داند.
۳. عمل جراحی باید زیر یک ساعت تمام شود
آزمایشی در دهه‌ی ۱۹۷۰ صورت گرفت که انجام آن امروزه ممنوع اعلام شده است. در این آزمایش، یک متخصص مغز و اعصاب به نام «رابرت وایت» (Robert White)، سر یک میمون را به سر میمون دیگری پیوند زد. در فاصله‌ی زمانی انتقال عضو به میمون گیرنده سر در محیط خنکی که دمایش ۵۹ درجه فارنهایت (۱۵ درجه سانتی‌گراد) بود نگهداری شد. میمون گیرنده پس از عمل پیوند سر تا ۸ روز زنده ماند اما سیستم ایمنی بدنش این تغییر را قبول نکرد و بعد از آن مرد. نکته‌ی دیگری که باقی ماند این است که براساس آزمایشات کاناورو و وایت، کل مدت زمان این عمل جراحی باید در کمتر از یک ساعت انجام شود. کاناورو در مقاله‌ی خود گفته است که هر دو سر اعضای گیرنده و دهنده باید همزمان جدا شوند.
از این رو جراحان باید سرعت‌عمل به خرج دهند تا سر اهدایی را به فرد گیرنده پیوند بزنند و بیمار بتواند از طریق سیستم گردش خون فرد دهنده زنده بماند. پس از جدا شدن سر، هر دو نفر در حالت ایست قلبی قرار دارند. بنابراین همه‌ی کارها باید در کمتر از یک ساعت صورت گیرد تا گیرنده زنده بماند. بعضی بر این گمان هستند کاناورو وارد یک شگرد بازاریابی شیطنت‌آمیز برای یک بازی ویدیویی شده است. درحالی‌که کاناورو گفته است که او و تیم همراهش، با هیچ‌کدام از سازندگان بازی‌های ویدیویی تبانی نکرده‌اند.
۴. سیستم ایمنی بدن باید فریب بخورد
مانند هر عضو پیوندی دیگر، سیستم ایمنی نسبت به اندام تازه‌وارد موضع می‌گیرد و تمام تلاش خود را می‌کند تا به عامل خارجی حمله کند. از این‌رو سیستم ایمنی بدن فرد گیرنده، آنتی‌ژن‌هایی را بر روی سلول‌های عضو جدید تشخیص می‌دهد. این آنتی‌ژن‌ها، با آن چه که قبلا در اندام‌های فرد وجود داشته است مطابقت ندارد. به همین علت، تقریبا همه‌ی بیماران پس از عمل پیوند از داروهای کاهنده‌ی ایمنی بدن استفاده می‌کنند. از آنجا که ساختار سر بسیار پیچیده است و اندام‌های زیادی را در بر می‌گیرد، خطر پس زده شدن آن توسط بدن فرد گیرنده بالاتر است.
۵. سرها نمی‌توانند بخودی خود زنده بمانند
در هر عمل پیوند، عضو فرد دهنده باید تا زمان قرارگیری در بدن فرد گیرنده، زنده باقی بماند. به محض این که عضوی از بدن جدا می‌شود، شروع به مردن می‌کند. برای اعضایی مثل قلب و کلیه، پزشکان عضو را در محیط خنک قرار می‌دهند تا عضو بتواند مدت بیشتری را زنده باقی بماند. فرآیند سرد کردن هم کمک می‌کند که انرژی موردنیاز سلول‌ها برای زنده ماندن کاهش پیدا کند. از این‌رو عضو پیوندی در حمام آب نمک سرد قرار می‌گیرد. این فرآیند می‌تواند کلیه را تا ۴۸ ساعت، کبد را تا ۲۴ ساعت و قلب را حدود ۵ تا ۱۰ ساعت زنده نگه دارد. اما فرآیند زنده نگه داشتن سر به مراتب مشکل‌تر است. چرا که سر یک عضو مستقل نیست. بلکه یکی از سنگین‌ترین و پیچیده‌ترین قطعات تشکیل دهنده‌ی بدن به شمار میآید.
سر به تنهایی جایگاه اعضایی چون مغز، چشم و گوش، بینی، دهان، پوست و همچنین غدد هیپوفیز و بزاقی است. در حال حاضر، بیش از یک قرن تحقیقات بر روی اختلالات حیوانات نشان داده است که بلافاصله پس از بریدن سر، فشار خون بهطور چشمگیری در این ناحیه افت می‌کند. در نتیجه نبود خون تازه و اکسیژن، مغز را به حالت کما برده و به زودی مرگ اتفاق می‌افتد.
بسیاری از ما بر این باوریم که نمی‌توان تغییری در عملکرد مغزی ایجاد کرد. به این معنا که هرکس با توانایی‌هایی به دنیا میآید که تا پایان عمر با همان میزان توانایی‌ها باید زندگی کند. به نوعی تقدیر الهی را برای این مساله در نظر می‌گیریم که برخی افراد برحسب سرشت و خلقت خود حافظه خوبی دارند و از سوی دیگر فراموشی جزء جدایی‌ناپذیر زندگی بعضی دیگر از افراد است و نمی‌توان کاری کرد.
اما باید بدانید این‌طور نیست. حافظه را هم مانند بسیاری دیگر از توانایی‌ها می‌توان تقویت کرد. شما هم میتوانید از شر فراموشی‌های گاه و بیگاه خود خلاص شوید. فقط کافی است به نکاتی که دکتر قدیر محمدی، متخصص طب سنتی می‌گوید توجه داشته باشید.
فراموش نکنی مویز بخوری! مویز نوعی کشمش است و از جمله مواد غذایی تقویت‌کننده حافظه به شمار می‌رود. از گذشته برای تقویت عملکردهای مغزی خصوصا برای کودکان، آنها را به خوردن مویز توصیه می‌کرده‌اند. این ماده غذایی مفید می‌تواند به‌عنوان یک میان‌وعده مغذی در نظر گرفته شود. در احادیث و روایات متعددی هم به نقش مویز در تقویت حافظه و جلوگیری از فراموشی اشاره شده است. مویز سرشار از ویتامین‌هاست و می‌تواند از بروز بسیاری از بیماری‌ها از جمله آلزایمر پیشگیری کند. اگر می‌خواهید به داشتن حافظه قوی معروف باشید، مویز را فراموش نکنید.
مویز نوعی کشمش است و از جمله مواد غذایی تقویت کننده حافظه به شمار می رود
شربت زعفران برای تمرکز بیشتر گاهی ضعف حافظه به عملکرد مغز ارتباطی ندارد و به دلیل عدم تمرکز است. به این معنی که فرد حافظه خوبی دارد اما برای به ذهن سپردن موضوعات تمرکز لازم را ندارد. در این موارد می‌توان با بهبود تمرکز انتظار داشت که حافظه هم بهبود یابد. تقویت قلب هم می‌تواند در این مورد موثر باشد. تقویت‌کننده‌های قلب مثل زعفران، به، بالنگ و … میتوانند بهطور غیرمستقیم بر بهبود حافظه تأثیر داشته باشند. به و بالنگ را می‌توان به صورت مربا یا به شکل‌های دیگر مثل رب به استفاده کرد. زعفران هم به شکل شربت یا به صورت دمکرده در غذاهای مختلف توصیه می شود.
زعفران به شکل شربت یا به صورت دمکرده، بر بهبود حافظه تأثیر دارد
در مصرف خرما صرفه‌جویی کنید! برخی مواد غذایی اگرچه ظاهرا مفید هستند و بارها مصرف آنها توصیه می‌شود اما مصرف بیش از حد این موادغذایی می‌تواند اثر مخرب بر حافظه داشته باشد. باید به میزان مصرف این مواد توجه داشته باشیم و از افراط در مصرف‌شان دوری کنیم.
از جمله این مواد غذایی می‌توان به خرما اشاره کرد. خرما از جمله مواد غذایی است که تصور می‌شود هیچ ضرری ندارد و برخی افراد هر روز آن را مصرف می‌کنند اما باید این نکته را در نظر داشته باشید که مصرف افراطی خرما می‌تواند تاثیر منفی بر حافظه داشته باشد. این را هم به یاد داشته باشید که خرمای خشک تاثیر منفی کمتری بر حافظه دارد.
خرما از جمله مواد غذایی است که برای تقویت حافظه مفید است
رزماری، سمبل حافظه اکلیل کوهی یا رزماری به عنوان نماد حافظه و عملکردهای مغزی در نظر گرفته می‌شود. این گیاه با خاصیت ویژه خود می‌تواند گردش خون و دستگاه عصبی را تحریک کند. از رزماری علاوه بر خواص درمانی برای برخی بیماری‌ها، می‌توان در تقویت حافظه و قوای ذهنی استفاده کرد. برای بهره‌گیری از اکلیل کوهی میتوانید آن را با آب بجوشانید و همراه عسل استفاده کنید. مصرف روزانه این گیاه می‌تواند از ضعف قوای فکری پیشگیری کند.
کندر، اکسیر حافظه کندر خوراکی گیاهی است که خواص درمانی زیادی دارد، تقویت اعصاب و حافظه هم از جمله این موارد است. تعداد زیادی از احادیث و روایات استفاده از کندر برای تقویت حافظه و جلوگیری از فراموشی را توصیه کرده‌اند و آن را برای بدن مفید دانسته‌اند. حتی در برخی متون برای افزایش هوش کودکان نیز به مصرف کندر اشاره شده است. اما نقش کندر بیش از هرچیز در تقویت حافظه است. می‌توان کندر را در آب خیس کرده و همراه عسل مورد استفاده قرار داد تا خواص تقویتکنندگی آن برای تقویت حافظه بیشتر شود.
کندر خوراکی گیاهی است که، برای تقویت اعصاب و حافظه مفید است
عسل و انواع مغزها، مقویهای مغزی مغزهایی مثل گردو، بادام و فندق تا حدی میتوانند سبب افزایش جرم مغز و بهبود برخی عملکردهای مغزی از جمله تقویت حافظه شوند. میتوانید مصرف این مواد را در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانید و تاثیر آن را در حافظهتان مشاهده کنید. بهطور کلی مغزها میتوانند تأثیر مطلوبی بر عملکرد مغزی داشته باشند. به‌علاوه عسل هم از دیگر مواد غذایی است که تأثیر آن در تقویت حافظه غیرقابل انکار است. مصرف یک قاشق مرباخوری عسل به صورت ناشتا برای تقویت حافظه توصیه می‌شود.
عسل از دیگر مواد غذایی است که تأثیر آن در تقویت حافظه غیرقابل انکار است
اسطوخودوس از گذشته تاکنون حافظه را هم مانند سایر توانایی‌ها می‌توان تقویت کرد و پرورش داد. طب سنتی برای تقویت حافظه پیشنهادهای مختلفی دارد که می‌توان از هر کدام از آنها بهطور متناسب بهره گرفت. برخی مواد خوراکی با پاکسازی مغز و در حقیقت تمیز و شفاف کردن سلول های مغز و مایع میان‌سلولی سبب بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه می‌شوند.
از جمله این گیاهان اسطوخودوس است که از گذشته تاکنون برای بهبود بیماری‌های مربوط به قوای فکری، سرگیجه، فراموشی و … مورداستفاده قرار می‌گرفته است. اسطوخودوس را می‌توان به صورت عرق، دمکرده یا حتی چای مصرف کرد. در ابتدای مصرف می‌توان تا سه استکان از این عرق را در روز مصرف کرد. در ادامه روزی یک استکان عرق اسطوخودوس برای تقویت حافظه توصیه می‌شود.
روزی یک استکان عرق اسطوخودوس برای تقویت حافظه مفید است
گروهی از محققان دانشگاه استنفورد ایالات متحده با استفاده از یک رابط ذهن ماشینی میمون‌ها را قادر به نوشتن ۱۲ کلمه در هر دقیقه ساخته‌اند. هرچند این نخستین باری نیست که از فناوری برداشت اطلاعات از مغز استفاده می‌شود؛ اما به دست آوردن نرخ تعداد کلمات نگاشته شده در هر دقیقه می‌تواند از پیشرفت بسیار مناسب این ماشین خبر دهد.
یک تیم تحقیقاتی از دانشگاه استنفورد با استفاده از یک ایمپلنت مغزی یک رابط ذهن ماشینی را توسعه داده که اجازه می‌دهد میمون‌ها با نرخ بسیار مناسب ۱۲ کلمه در دقیقه به نوشتن متن از طریق مغز خود بپردازند. این سیستم در نهایت می‌تواند در جهت کمک به افراد مبتلا به اختلالات جنبشی کمک شایانی کند تا ارتباطات موثرتری را برقرار کنند.
این تکنولوژی جدید توسط کریشنا شنوی (Krishna Shenoy) و پائول نویوجوکیان (Paul Nujukian)، دو محقق از دانشگاه استنفورد توسعه‌یافته است و به میمون‌ها اجازه می‌دهد تا با حرکت دادن یک نشانگر روی کیبورد و بدون نیاز به انگشتانشان کلمات را انتخاب کنند. بنا بر گزارش نیویورک تایمز این حیوانات موفق شده‌اند تا در هر دقیقه ۱۲ کلمه را رونویسی کنند.
این نخستین باری نیست که دانشمندان از یک رابط ذهن ماشینی (BCI) جهت فعال کردن اراده کنترل نوشتن استفاده می‌کنند؛ اما این روش جدید در تازه‌ترین تست‌های صورت گرفته می‌تواند خیلی بهتر از تکنیک‌های گذشته پاسخگوی نیازها باشد. برای این آزمایش محققان یک آرایه چند الکترود را در مغز دو میمون رزوس کاشته‌اند. این دستگاه سیگنال‌ها را از یک منطقه مغزی که بهطور معمول کنترل دست و حرکات بازو را بر عهده دارد می‌خواند. نویوجوکیان در بیانیه‌ای اشاره می‌کند:
رابط ما دقیقا همان چیزی است که یک انسان از آن استفاده می‌کند. آنچه که ما پیش از این هرگز به آن دست نیافته بودیم، نرخ تایپ کردن بوده است.
نکته مهمی که در این پروسه وجود دارد این است که میمون‌ها در شرایط ایده‌آلی قرار داشته و متن‌‌هایی را به آنها نشان داده‌اند که هیچ درکی از آنها نداشتند. این محققان انتظار دارند که انسان‌ها به احتمال زیاد با سرعت آهسته‌تری از میمون‌ها به این کار بپردازند. گفته می‌شود این سیستم قابلیت‌هایی نظیر تکمیل خودکار کلمات را نیز دارد که مطمئناً در نسخه‌ی مخصوص انسان‌ها (همانند کیبورد گوشی‌های هوشمند امروزی) از آن استفاده می‌شود.
خوشبختانه آرایه‌های چند الکترود به صورت جراحی در مغز کاشته شده است؛ با این اوصاف می‌توان آنها را ایمن و بادوام برای هر دو گروه انسانی و حیوانی دانست. براساس گفته‌ها این تکنولوژی راهی طولانی را برای ورود به دنیای واقعی نخواهد داشت و باید گفت که این دستگاه می‌تواند افراد معلول را قادر سازد تا تنها به واسطه ذهن خود به نوشتن بپردازند.
تیمی متشکل از ژئوفیزیکدانان آمریکایی به رهبری یک دانشمند ایرانی موفق شد زمین‌لرزه را به صورت ماهواره‌ای پیش‌بینی کند. اعضای این گروه زیرنظر پروفسور منوچهر شیرزایی، استاد دانشگاه آریزونا فعالیت می‌کنند و به شیوه‌ای برای پیش‌بینی زمین‌لرزه دست یافتند.
به گفته این محققان رادارهای مداری قادرند تغییر شکل زمین بر اثر ورود فاضلاب را پیگیری کنند. این مسئله یکی از عوامل زمین‌لرزه است. ژئوفیزیکدانان آمریکایی به رهبری پروفسور شیرزایی داده‌های آماری ماهواره ژاپنی رصدگر پیشرفته زمین (ALOS) را از ماه می ۲۰۰۷ تا نوامبر ۲۰۱۰ بررسی کرده و متوجه تغییر شکل رو به بالای زمین در اطراف چاه‌های دفع فاضلاب شدند. این چاه‌های فاضلاب در ایالت تگزاس قرار داشت و دو سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۲ زمین‌لرزه ۴٫۸ ریشتری در این منطقه اتفاق افتاده بود. به عبارت دیگر ورود فاضلاب در دو چاه در تگزاس موجب بالا آمدن زمین بین دو چاه به میزان سه میلی‌متر شده و این اتفاق یکی از عوامل وقوع زلزله در این ایالت بود.
این برای اولین بار است که به این صورت مطالعه‌ای در زمینه بالا آمدن زمین انجام می‌گیرد. در این پژوهش‌ها دانشمندان اطلاعات به دست آمده را در مدل فشار منفذی قرار داده و میزان نفوذ آب در شکاف زیر سنگ‌ها را می‌سنجند. طبیعتاً هرچه مقدار آب بیشتری به زیر سطح سنگ‌ها نفوذ کرده باشد فشار بیشتری به گسل‌های زیرزمینی وارد شده و باعث لغزندگی و وقوع زمین‌لرزه می‌شود.
در این تحقیقات اکتشافات جالبی نیز صورت گرفت. این پژوهش نشان داد که فعالیت زمین‌لرزه پس از کاهش میزان ورود فاضلاب به چاه‌ها نیز ادامه یافت. پروفسور شیرزایی در این مورد اظهار داشت که حتی اگر همین امروز ورود فاضلاب‌ها به چاه‌های زیرزمینی متوقف شود ممکن است فعالیت زمین‌لرزه تا ده سال آینده ادامه پیدا کند.
البته در انجام این پژوهش‌ها پرسش‌هایی هم پیش آمد؛ به‌عنوان مثال در نزدیکی چاه‌های دیگر که میزان بالا آمدن زمین کمتر بود، زمین‌لرزه‌هایی رخ داده که عمق و شدت بیشتری هم داشتند. با این حال این تحقیقات اطلاعات جدید و مفیدی را در جهت ساخت یک مدل پیش‌بینی زمین‌لرزه ارائه داده است و دانشمندان امیدوارند که با تحقیقات بیشتر و تحلیل داده‌ها بتوانند پاسخی برای سؤال‌های پیش‌آمده پیدا کنند.
پروفسور منوچهر شیرزایی استاد دانشگاه آریزونا آمریکا و یکی از نخبگان نقشه‌برداری است. وی در دانشگاه امیرکبیر تهران در رشته مهندسی عمران- نقشه‌برداری لیسانس گرفت و مدرک کارشناسی ارشد نقشه‌برداری را نیز از دانشگاه تهران دریافت کرد. پروفسور شیرزایی برای ادامه تحصیل از ایران مهاجرت کرد و مدرک دکترای خود را از دانشگاه پوتسدام آلمان گرفت و پس از آن به آمریکا رفت و مطالعات خود را پشت سر گذاشت.
