ماسک‌های تنفسی از زمان شیوع کووید ۱۹ جنجال‌های زیادی را به همراه داشتند و با وجود صحبت‌های پیشین سازمان جهانی بهداشت (WHO) در مورد عدم نیاز به این وسایل، متخصصان WHO اخیرا توصیه‌های متفاوتی برای ما دارند.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) از مدت‌ها پیش اعلام کرده بود که نیازی به استفاده از ماسک‌های تنفسی و وسایل بهداشتی مشابه برای عموم مردم وجود ندارد و بهتر است که افراد عادی با تهیه نکردن این ماسک‌ها از کم آمدن تجهیزات مورد نظر برای کادر مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها جلوگیری کنند. با این حال از ماه‌های گذشته تاکنون اطلاعات گوناگونی در مورد کووید ۱۹ منتشر شده و تازه‌ترین تحقیقات چیزی خلاف توصیه‌های پیشین را ثابت کرده‌اند. در ادامه با ما همراه باشید تا آخرین توصیه‌های کارشناسان WHO در مورد پوشیدن ماسک صورت را بررسی کنیم.
قبلا از طرف سازمان بهداشت جهانی اعلام شده بود که شواهد زیادی در مورد موثر بودن ماسک تنفسی در جلوگیری از ابتلا به کووید ۱۹ وجود ندارد؛ اما با انجام تحقیقات بیشتر، دانشمندان WHO توصیه کرده‌اند که تقریبا تمامی افراد باید از این وسایل بهداشتی استفاده کنند. البته در کشورهایی مانند آمریکا از مدتی پیش پوشیدن ماسک‌های تنفسی در مناطق پرخطر الزامی شده بود، اما در تازه‌ترین اطلاعات منتشر شده از طرف سازمان جهانی بهداشت با اشاره به نتایج تحقیقاتی که در هفته‌های اخیر منتشر شده‌اند، به اهمیت ماسک‌های پارچه‌ای اشاره شده است.
توصیه‌ها در مورد ماسک های تنفسی
در بیانیه اخیر WHO اظهار شده که اطلاعات محققان در مورد بیماری کرونا همچنان رو به افزایش است و از آنجایی که مهم‌ترین روش انتقال ویروس کووید ۱۹ ذرات تنفسی هستند، پوشیدن ماسک‌های مورد نظر می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از آلودگی افراد سالم داشته باشد. این بیماری مرگبار دستگاه تنفسی طیف گسترده‌ای از علائم را در مبتلایان گوناگون به وجود می‌آورد و در حالی که برخی از افراد آلوده ممکن است هیچ نشانه‌ای از کرونا نداشته باشند، در برخی از بیماران هم نشانه‌ها آن‌قدر شدید می‌شوند که فرد بعد از مدت کوتاهی جان خود را از دست می‌دهد.
ذرات تنفسی آلوده به ویروس کرونا معمولا در فاصله‌های کمتر از یک متر و از طریق سرفه و عطسه، افراد سالم را مبتلا می‌کنند و در تازه‌ترین توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت، گفته شده که بهتر است افراد عادی در مکان‌های عمومی مانند مدارس، اماکن مذهبی، فروشگاه‌ها و محل کار از ماسک‌های غیرپزشکی یا پارچه‌ای استفاده کنند.
به علاوه، گفته شده که باید از این گونه ماسک‌های تنفسی در مکان‌های شلوغ که رعایت فاصله مناسب در آنها امکان‌پذیر نیست، استفاده کرد؛ مکان‌هایی مانند کمپ‌های پناهندگی، هواپیماها، متروها، اتوبوس‌ها، وسایل نقلیه پرازدحام و هر محل دیگری که به دلایل مختلف افراد مجبور هستند تا در فاصله کمی از یکدیگر باشند.
ماسک‌های گوناگون
ماسک‌های پارچه‌ای مدنظر سازمان جهانی بهداشت معمولا به صورت دست‌ساز و یا تولید کارگاه‌‌های گوناگون هستند و پروتکل‌های بهداشتی خاصی برای ساخت آنها به کار نرفته است. با این حال کارشناسان WHO اعلام کرده‌اند که ماسک‌های جراحی و ماسک‌های پزشکی تخصصی بهتر است که برای شرایط خاص و توسط کسانی که وضعیت پرخطری دارند، استفاده شوند؛ افراد بالای ۶۰ سال، پرسنل مراکز درمانی، افرادی که از بیماران کرونا مراقبت می‌کنند، کسانی که دچار بیماری‌های قلبی، ریوی و یا سرطان هستند و هر شخصی که علائمی شبیه به نشانه‌های کووید ۱۹ دارد، جزو این گروه مدنظر کارشناسان هستند.
البته این کارشناسان در کنار اعلام توصیه‌های خود در مورد ماسک‌های تنفسی به بروز مشکلات جانبی با مطرح شدن این صحبت‌ها هم اشاره کرده‌اند؛ متخصصان WHO می‌گویند که پوشیدن وسایل تنفسی محافظتی ممکن است نوعی احساس امنیت کاذب را در افراد به وجود آورده و باعث کاهش مراقبت‌های دیگر و بی‌توجهی به اصول پایه‌ای در امان ماندن از آلودگی شود.
از طرف دیگر امکان افزایش ریسک آلودگی با پوشیدن ماسک‌های بهداشتی هم وجود دارد؛ نگرانی اصلی متخصصان این بوده که با تایید کارایی ماسک‌ها، افراد عادی بدون رعایت کردن نکات بهداشتی از وسایل موردنظر استفاده کرده و شانس تماس دست‌های آلوده خود به صورت را در هنگام پوشیدن و درآوردن ماسک بالا می‌برند.
بنابراین توصیه می‌شود که قبل از پوشیدن و پیش از درآوردن ماسک دست‌ها را با آب و صابون و یا پاک کننده‌های حاوی الکل به خوبی شسته و به هیچ وجه به ماسکی که پوشیده‌اید، دست نزنید.
نکات بهداشتی
به علاوه، دور انداختن ماسک‌های تنفسی هم یکی دیگر از فاکتورهای مهم در جلوگیری از شیوع آلودگی به شمار می‌رود؛ البته سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده که افراد از ماسک‌های پارچه‌ای چند بار مصرف استفاده کنند و پس از هر بار پوشیدن، ماسک خود را با آب و صابون به خوبی بشویند. کارشناسان WHO می‌گویند که ماسک پارچه‌ای باید از موادی ساخته شود که تحمل گرمای حداکثری ۶۰ درجه سلسیوس را داشته باشد، چرا که این دما برای از بین بدن باکتری‌ها و ویروس‌ها مناسب است.
این کارشناسان می‌گویند که در صورت دسترسی نداشتن به آب گرم برای شستشو، بهتر است که ماسک را ابتدا با آب معمولی و صابون شسته و سپس پارچه را به مدت یک دقیقه در آب بجوشانید.
متخصصان سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کنند که از ماسک‌های پارچه‌ای حداقل سه لایه برای محافظت در مقابل ذرات ویروس کرونا استفاده شود. گفته شده که لایه بیرونی ماسک باید ترجیحا از پارچه ضد آب ساخته شده و لایه‌های داخلی هم از جنسی باشند که رطوبت را جذب می‌کند. به این ترتیب در صورت آلودگی فرد به کرونا ذرات تنفسی حاوی ویروس جذب ماسک شده و به محیط اطراف وارد نمی‌شوند.
از طرف دیگر رطوبت تنفس مصرف کنندگان مبتلا و یا سالم هم به راحتی از طریق لایه‌های جاذب داخلی جمع شده و پوشیدن ماسک را راحت‌تر می‌کند. به علاوه WHO توصیه می‌کند که از ماسک‌های تنفسی برای مدت طولانی استفاده نشده و پس از مرطوب شدن و یا کثیف شدن ماسک، باید آن را عوض کرد. کارشناسان این سازمان در حال کار بر روی الیاف پارچه‌ای گوناگون هستند و انتظار می‌رود که در آینده نزدیک توصیه‌های دقیق‌تری در مورد جنس پارچه مورد استفاده در ساخت ماسک پارچه‌ای ارائه شود.
