بازیسازی از مهرماه امسال به دروس دانشجویان گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه فردوسی مشهد اضافه خواهد شد. این موضوع میتواند اهمیت بازیسازی در کشور را بیش از پیش کرده و آغازی برای بازیسازی آکادمی در ایران باشد. همراه ما باشید.
پیرو بازدید مدیرعامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای از انجمن بازیهای رایانهای دانشگاه فردوسی مشهد، بازیسازی از مهرماه امسال با حمایت بنیاد ملی بازیهای رایانهای به دروس دانشجویان گروه مهندسی کامپیوتر اضافه خواهد شد.
حسن کریمی قدوسی در بازدید از انجمن بازیهای رایانهای دانشگاه فردوسی مشهد اعلام کرد: «دانشگاه فردوسی میتواند علاوه بر استفاده از ظرفیتهای پنهان بازیسازان در استان خراسان رضوی، زمینهی توسعه علمی برای توسعه این هنر را فراهم سازد.»
مدیرعامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای در مذاکره با دکتر سعید ابریشمی، مدیرگروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه فردوسی گفت: «بنیاد ملی بازیهای رایانهای از گستردهتر شدن فعالیتهای این دانشگاه در زمینه بازیهای رایانهای حمایت جدی خواهد کرد.» در این دیدار، برگزاری یک «گیم جم» در اوایل مهرماه توسط دانشگاه فردوسی و با حمایت بنیاد ملی بازیهای رایانهای به تصویب رسید.
مدیر گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه فردوسی در این دیدار بیان کرد: «استادان توانمند و نیز دانشجویان علاقهمندی که انجمن بازیهای رایانهای را در این دانشگاه تأسیس کردند با حمایت بنیاد ملی بازیهای رایانهای میتوانند این ظرفیت ایجاد شده را گسترش دهند.»
آیا تا به حال فکر کردهاید که حافظهتان به مرز انباشته شدن نزدیک شده است؟! اگر بارها و بارها جزییات مختلف زندگیتان را فراموش کردهاید، در این مقاله به شما راهکارهای موثر در تقویت حافظه را پیشنهاد میکنیم. با ما همراه باشید.
زندگی در عصر ارتباطات امروزه به معنای احاطه شدن با حجم عظیمی از اطلاعات است که گاهی به شکلی سرسامآور ذهنمان را اشغال میکند. در این بین حافظهی انسان با ظرفیت مشخص خود با حجم انبوهی از وروردیها روبرو است که به خاطر سپردن همهی این جزییات شاید مساوی با فراموشی اطلاعات اساسی دیگر باشد. در این مقاله و با استناد بر توصیههای متخصصان این حوزه، راهکارهایی برای بازیابی قدرت حافظه ارایه شده است.
از مکانی که هر روزه ماشین خود را پارک میکنید تا رمزهای اکانت فیسبوک و شبکههای اجتماعی دیگری که عضوشان هستید، همه اینها حجم بالای اطلاعاتی هستند که با آنها سر و کار دارید و باید به خاطر بسپارید.
اگر شما هم جزو آن دسته افرادی هستید که با حفظ کردن این حجم انبوه جزییات مشکل دارید، بدانید که تنها نیستید!
شاید نام ورزشکاران حافظه به گوشتان خورده باشد. این گروه افرادی هستند که برای نشان دادن مهارتها و متدهای جالب در زمینهی تقویت نیروی حافظه، به سراسر دنیا سفر میکنند و حتی تعدادی از آنها در مسابقات حرفهای و سطح بالای حافظه (Extreme Memory Tournament) که سالانه در تاریخهای ۲۴ تا ۲۶ ماه ژوئن در ساندیاگوی کالیفرنیا برگزار میشود، شرکت میکنند.
جدای از این رقابتها، قهرمانان حافظه توصیههای مفید و کاربردی برای آنهایی که به دنبال متدهای ویژه برای تقویت حافظه هستند، ارایه میکنند. در ادامه با برخی از این راهکارها آشنا میشویم.
ایجاد قلمرو حافظه (Memory)
رویکرد حافظه بر مبنای این ایده است که قدرت تجسم حافظه فضایی ما به مراتب قدرتمندتر از حافظهی مربوط به ِیادآوری کلمات و اشیا است. قهرمان حافظهی جهان الکس مولن (Alex Mullen) در اینباره میگوید: «زمانی که در منزل خود هستید بهراحتی میتوانید جزییات دکوراسیون محلی که در زمان تعطیلات، اقامت داشتید یا محل کار خود را به یاد آورید. شما میتوانید از این توانایی ذاتی در موارد مختلفی استفاده کنید. لیست مواد غذایی منزلتان یکی از همین موارد است.
لیست خرید خود را بردارید (ممکن است این لیست شامل مواد مختلفی مثل میوهجات، دستمال کاغذی، نان، شیر و غیره باشد). همانطور که در راه منزل به سمت فروشگاه هستید این آیتمها را در ذهن خود تجسم کنید. در اتاق پذیرایی خود مبلهایتان را میبینید که با کاوری مانند دستمال کاغذی یا حوله پوشیده شده است. سپس ذهنتان را سمت اتاقتان معطوف کنید و در آنجا تابلوی یک تخمگذار عظیم (تخممرغ یکی از آیتمهای خریدتان) را روی تخت خود تجسم کنید در حالیکه مشغول خوردن نان است (و یکی دیگر از موارد موجود در لیست خریدتان). و در آخر به حمام سری میزنید و آنجا هم با منظرهی وان پر از شیر مواجه میشوید! به این ترتیب لیست خرید خود را کامل و به شکل تصویری مرور کردهاید.
به یک صحنهی خاص فکر کنید
ذهن ما خاطرات تصویری را مانند یک دوربین عکاسی در خود ثبت میکند. هر آنچه که میبینیم مانند یک عکس در یک مجموعهی خاص از سلولهای مغزی در قسمتی از عمیقترین نقطهی ذهن که هیپوکامپوس نام دارد، حک میشود. به ابن فرآیند ذهنی پشتیبانی میگویند.
همگی ما تجربهی جا گذاشتن کلیدهای خود، کیف پول، موبایل و حتی ماشین را برای حداقل یکبار داشتهایم. دلیل این فراموشی انباشته شدن حجم حافظه با موارد مشابه دیگر است. فکر کنید که تا به حال چندین بار محل پارک ماشین یا جایی که کلیدها را پرتاپ کرده بودید را فراموش کردهاید؟
سیستم مغزی شما به هزاران خاطره و رویداد کدگذاری شده است که با گذشت زمان آنها کمکم به دست فراموشی سپرده میشوند و جایشان را خاطرات دیگری میگیرند.
برای تقویت نیروی حافظهی خود بهتر است که خاطرات را جداگانه در ذهن دستهبندی کنید. قهرمان حافظهی آمریکا، جوشوآ فوار (Joshua Foer)، در این زمینه پیشنهاد میکند که برای ِبه یاد آوردن محل جا گذاشتن کلیدها، در هر موقعیتی که کلیدهایتان همراهتان بود سعی کنید که چند صحنه از همان مکان را با جزییاتش به خاطر بسپارید. بهطور مثال اگر در حال استراحت بودید میتوانید جنس و رنگ تخت را در نظر بگیرید (چوبی، فلزی، قرمز و غیره) یا تابلویی که به دیوار محل آویخته شده است یا هر نشانهی دیگری که در بازسازی دوباره صحنه میتواند یادآور باشد.
با آیتم موردنظر ارتباط احساسی برقرار کنید
داشتن حس ارتباطی با شی یا مکان موردنظر در به خاطر سپردن جزییات کمک بسیار میکند. بنا بر مطالعات اخیر دانشمندان دانشگاه هاروراد (Harvard) و امآیتی (MIT)، عموم مردم یک تصویر کامل را نسبت به جزییاتی مانند رنگ چند مربع ساده، بهتر به یاد میآورند و این مساله به این معناست که ذهن انسان در به خاطر سپردن اطلاعات جامع نسبت به جزییاتی مانند اشکال هندسی به مراتب قدرتمندتر است. محققان بر این باور هستند که برقراری ارتباط احساسی بین اشیا یا تصاویر میتواند قدرت حافظه را افزایش دهد.
حافظهی خود را با متدهای منطقی تقویت کنید
اگر میخواهید کلمهای را حفظ کنید پیشنهاد میشود که بر حروف آن کلمه تمرکز کنید. بهطور مثال نام Roy G. Biv را در نظر بگیرید. یک روش جالب برای به ذهن سپردن این کلمه این است که حروف آن را جداگانه درنظر بگیرید و برای هر کدام رنگی تعیین کنید. ( R یادآور Red، حرف O نشان کلمهی Orange، حرف y اول کلمهی G ،Yellow حرف اول رنگ Green، حرف B اولین حرف Blue، حرف I هم Indigo و V هم به عنوان Violet را در نظر بگیرید)
پیتر بروان (Peter Brown)، هنری رودیگر (Henry Roediger) و مارک مک دانیل (Mark McDaniel) در کتاب علم یادگیری موفقیتآمیز (Make It Stick) عنوان کردند که به خاطر سپردن مطالب و جزییات از طریق روشهای منطقی نه تنها یک ابزار مفید است، بلکه با ایجاد یک ساختار ذهنی بازیابی مطالب آموخته شده را آسانتر میکند.
موارد جدید را با قدیمیترها ارتباط دهید
جاشوا فوار (Foer) در شوی تلویزیونی TED talk بیان میکند احتمال اینکه شخصی، نام مردی را که شغلش نانوا است به خاطر آورد بسیار بیشتر از حالتی است که بخواهد نام مردی که فامیل او نانوا (Baker) است را به ذهن بسپارد.
اما به راستی چرا اینگونه است؟
به عقیده فوار، نام فامیلی نانوا (Baker) بهطور مشخص معنایی برای ما ندارد و تکرار این نام تنها ممکن است که مجموعهای از خاطرات شناور را در مغزمان به جریان اندازد در حالیکه همهی ما نسبت به حرفهی نانوایی و نانواهایی که کلاه سفید خندهدار بر سر دارند و خمیر ورز میدهند، آشنایی کامل داریم.
نویسندگان کتاب Make It Stick در کتاب خود به این نکته اشاره کردهاند که هرقدر فهم و دانش قویتری نسبت به مفاهیم تازه آموخته شده داشته باشید به همان نسبت هم در به خاطر سپردن مطالب موفقتر خواهید بود.
محققان موفق به ساخت رباتی شبیه به لقمهماهی شدهاند که با استفاده از سلولهای قلب موش فعالیت میکند. این ربات کوچک میتواند در درک دقیق عملکرد آبزیان و توسعهی رباتهای دریایی بزرگتر موثر باشد. با ما همراه باشید.
تیمی از محققان موفق به توسعهی رباتی شدهاند که با استفاده از عضلات قلب یک موش و اسکلتی شبیه به یک لقمهماهی ساخته شده است و میتواند حرکات یک لقمهماهی را به خوبی تقلید کند. جزییات این ربات در مقالهای در مجلهی Science منتشر شده است. این ربات تلفیقی عجیب و غریب از علوم زیستی و مهندسی مکانیک است و میتواند قدم اول به سوی دستهی جدیدی از رباتهای زیر آبی باشد.
این ربات از یک لایهی ماهیچه بهره میبرد که میتواند به پایین منقبض شده و حرکت لقمهماهی را تقلید کند. نمونهی واقعی و زندهی این ماهی، یک ماهیچهی دیگر هم دارد که به آن اجازه میدهد بالهی خود را به سمت بالا بکشد، اما اسکلت این ربات به گونهای طراحی شده است که پس از انجام حرکت انقباضی رو به پایین، مجددا به سمت بالا برگردد. بدین ترتیب ساختار کلی ربات سادهتر میشود. هنگامیکه این عضله با نور تحریک میشود، حرکت رفت و برگشتی باله موجب میشود که ربات به سمت جلو حرکت کند.
البته محققان این پروژه تاکید کردند که ربات آنها بسیار کوچکتر از یک نمونهی واقعی این موجود است و به همین دلیل نمیتوان مقایسهی دقیقی بین این دو انجام داد. این نخستین باری نیست که مهندسان از طبیعت راهنمایی میگیرند. این ربات کوچک میتواند نخستین قدم برای ساخت رباتهای بزرگتری باشد که به راحتی زیر آب حرکت میکنند.
برخلاف طراحی سایر رباتهایی که در ساخت آنها از لاکپشتهای دریایی، اختاپوسها، سگها، سوسکها الهام گرفته شده است، نوع حرکت و انتقال این ربات جدید بسیار بهینهتر و کارآمدتر به نظر میرسد. این تیم تحقیقاتی گزارش دادهاند که میتوانند این وسیلهی کوچک را به مدت ۶ روز در حال حرکت نگه دارند و ادعا میکنند که این ربات، نسبت به سیستمهای بیوهیبرید حرکتی موجود، از نظر سرعت، مسافت طی شده و پایداری بسیار بهتر عمل میکند.
با استفاده از این شیوهی جدید حرکتی، محققان میتوانند نشان دهند که این ربات کوچک میتواند به راحتی زیر آب حرکت کند. آنها میتوانند با استفاده از الگوهای خاص نوری، ربات را در جهت و خلاف جهت عقربههای ساعت حرکت داده و آن را از روی یک مانع ساده عبور دهند.
این ربات لقمهماهی هنوز کاربرد خاصی ندارد، اما تصور اینکه شیوهی حرکت این ربات میتواند توسط بسیاری از رباتهای زیرآبی آینده مورداستفاده قرار گیرد چندان هم سخت نیست. یک دلیل وجود دارد که مهندسان همواره از طیبعت برای سازههای خود الهام میگیرند: طبیعت همیشه بهترین راهحلها را پیشنهاد میدهد.
کوکیِ مرورگر یکی از مواردی است که همه دربارهی آن شنیدهاند، اما بسیاری نمیدانند چه اهمیتی دارد و چرا همه مرورگرها از آن پشتیبانی میکنند. چرا تقریبا تمام وبسایتها کوکی اختصاصی خود را بر روی دستگاه کاربر ذخیره میکنند؟ همراه ما باشید تا با کوکی (Cookie) آشنا شوید.
کوکی (Cookie) هرچند در دنیای واقعی به شیرینی خوشمزهای گفته میشود، اما در دنیای کامپیوتر و اینترنت، تعریف متفاوتی دارد. کوکی در واقع بستهای از اطلاعات است که در قالب یک فایل متنی توسط وبسایتها بر روی کامپیوتر کاربر ذخیره میشود تا از طریق آن کاربر شناسایی شده و مثلا بدون نیاز به ورود نام کاربر و رمز عبور همواره در سایت لاگین باقی بماند. اما کوکیها استفادههای مختلفی دارند و علاوه بر مزایا، مسائلی را نیز به همراه دارند.
کوکی چیست؟
کوکیها چیزی بیشتر از یک فایل متنی که بر روی کامپیوتر یا موبایل شما ذخیره میشوند نیستند. این فایل توسط مرورگر خوانده میشود و در آن اطلاعاتی دربارهی وبسایت مانند مشخصات ورود به سایت و تنظیمات سفارشی شدهی کاربر ذخیره میشود. در کوکیها همچنین اطلاعات دیگری که وبسایتها برای شناسایی کاربر و ارائهی خدمات بهتر به آن نیاز دارد، قرار میگیرد. وقتی یک وبسایت را باز میکنید، درخواستی به مرورگر شما ارسال میشود تا فایل کوکی بر روی هارددیسک ذخیره شود و از آن پس اطلاعات مورد نیاز وبسایت برای شناسایی کاربر و ارائهی خدمات اختصاصی شروع میشود. مثلا اگر به فروشگاه اینترنتی مراجعه کرده باشید حتی بدون اینکه ثبتنام کرده باشید یا در فروشگاه وارد شده باشید میتوانید سبد خرید خود را پر کنید. حتی اگر صفحه را ببندید و مجددا آن را باز کنید باز هم محصولاتی که به لیست خرید خود اضافه کرده بودید همچنان در سبد خرید دیده میشوند. این کار به کمک کوکیها انجام میشود. در واقع در مراجعهی بعدی به وبسایت یا یکی از صفحات آن، ابتدا سایت از مرورگر میخواهد که فایل کوکی ذخیره شده بر روی حافظه کامپیوتر یا موبایل شما را بازخوانی کند و اگر وجود نداشت آن را ایجاد کند.
دلیل وجود کوکیها این است که هر درخواست در پروتکل HTTP از درخواست بعدی مستقل است و سرورها نمیتوانند درخواستهای متعدد کاربران را دستهبندی کنند. با ذخیرهی فایل کوچکی از اطلاعات مربوط به کاربر این مسئله حل میشود و درخواستهای هر کاربر از یکدیگر جدا میشوند.
در حالت کلی دو نوع کوکی وجود دارد: کوکیهایی که مستقیما به وبسایتی که باز کردهاید تعلق دارند و از آنها با عنوان first-party Cookie یاد میشود و کوکیهایی که به واسطهی کدهای جاوااسکریپت و برای ثبت فعالیتهای کاربر ایجاد میشوند و عموما برای سرویسهای تبلیغاتی مورداستفاده قرار میگیرند به این کوکیها third-party Cookie گفته میشود.
آیا کوکیها حریم شخصی کاربران را نقض میکنند و نباید از آنها استفاده کرد؟
براساس آنچه در ابتدای مقاله خواندید، کوکیها توسط وبسایتی که از آن بازدید کردهاید ساخته میشود و تا وقتی که اطلاعات شخصی خود را در اختیارِ وبسایت موردنظر قرار نداده باشید، کوکیها نمیتوانند به اطلاعات شخصی شما دسترسی داشته باشند.
بیشتر کوکیها تنها برای تشخیص شما و حفظ زمان ورود شما به سایت استفاده میشود و رمز عبور شما در کوکی ذخیره نمیشود و تنها در آن نام کاربری یا ID اختصاصی که وبسایت آن را میشناسد در کوکیها ذخیره میشود. اگر هم وبسایتی رمز عبور شما را در فایل کوکی ذخیره کند پیش از ذخیره کردن آن، رمز عبور را رمزگذاری و هش (Hash) میکند تا کسی نتواند رمز عبور شما را متوجه شود. همچنین اطلاعات موجود در کوکیها تنها در اختیار خود وبسایت موردنظر شما قرار میگیرد و قرار نیست وبسایتهای دیگر بتوانند از آنها استفاده کنند.
پس اساسا کوکیهای first-party حریم شخصی کاربران را نقض نمیکنند. از سال ۲۰۱۱ اتحادیه اروپا و امریکا قانونی وضع کردند که وبسایتهایی که به مردم این کشورها سرویس میدهند اگر کوکی بر روی کامپیوتر کاربر ذخیره میکنند که فعالیتهای کاربر را تحتنظر میگیرد، باید پیش از ذخیرهی آن از کاربر تایید بگیرند. این موضوع بیشتر مربوط به کوکیهای third-party است که برای تبلیغات فعالیتهای کاربر را ردیابی میکنند.
شاید شنیده باشید که از کوکی به عنوان ویروس، بدافزار یا پاپآپ یاد میشود، آیا کوکی میتواند مضر باشد؟
کوکیها تنها یک فایل متنی ساده هستند، نه امکان اجرای آنها وجود دارد و نه حتما میتوانند به دیگر اطلاعات ذخیره شدهی کاربر دسترسی داشته باشند اما بسیاری از کاربران تصور میکنند کوکی حاوی ویروس یا بدافزار جاسوسی است. دلیل این موضوع آن است که تبلیغات منفی براساس اطلاعات ناقص در اینباره انجام شده است. شاید هم دلیل این موضوع این باشد که نرمافزارهای ضدویروس در زمان اسکن فایلها، بعضی از کوکیها که برای تبلیغات مورداستفاده قرار میگیرند را کد جاسوسی میدانند و نسبت به حذف آنها اقدام میکنند.
اما این موضوع که از کوکیها میتوان برای پخش تبلیغات اسپم یا حتی تبلیغات پاپآپ استفاده کرد حقیقت دارد. تبلیغکنندگان میتوانند از کوکیها برای ردیابی کردن آنکه چه پاپپاپی قبلا توسط کاربر مشاهده شده و چه تبلیغی برای وی پخش شود، استفاده کنند. اما کوکیها به تنهایی نه پخشکنندهی تبلیغ هستند و نه حاوی بدافزار یا پاپآپ هستند. از کوکیها برای ردیابی کاربر و پخش هدفمند تبلیغات استفاده میشود و در واقع آنها حاوی هیچ تبلیغی نیستند.
پس کوکیها به خودی خود نه تنها مضر یا خطرناک نیستند بلکه برای استفاده از امکانات سایتها ضرروی بوده و در تجربهی کاربری تأثیر محسوسی دارند.
ویروسها یا بدافزارها میتوانند درون کوکیها را بخوانند
تصور غلط دیگری که دربارهی کوکیها وجود دارد این است که کوکیها بد هستند چرا که اگر دستگاه شما ویروسی شود، ویروسها میتوانند درون کوکیها را خوانده و اطلاعات کاربر را بهدست آورند. این مفهوم غیرمنطقی است چرا که اگر کامپیوتر شما ویروسی شده باشد، بیشتر از آنکه نگران دزدیده شدن اطلاعات موجود در کوکیها باشید باید نگران دیگر اطلاعات ذخیره شده خود در کامپیوتر باشید. اما با این حال ویروسها میتوانند اطلاعات درون کوکیها را مطالعه کنند، اما اگر رمز عبوری در کوکیها ذخیره شده باشد، این رمزها بهصورت رمزگذاری شده ذخیره میشود و از این طریق کسی نمیتواند به رمز عبور شما دسترسی پیدا کند.
کوکیها برای ورود به اکثر سایتها ضروری هستند
اکثر وبسایتهای دنیا برای لاگین کردن کاربر به سایت به کوکی نیاز دارند و اگر کوکیها را غیرفعال کنید، امکان ورود به سایت وجود نخواهد داشت. البته درنظر داشته باشید که بعضی از فروشگاههای اینترنتی، توکن (Token) مربوط به هر کاربر را در آدرس URL ذخیره میکنند، اما این کار چندان رایج نیست. به این کوکیها first-Party گفته میشود. چراکه این کوکیها متعلق به همان وبسایتی است که در حال بازدید از آن هستید.
کوکیها برای تبلیغات و ردیابی کاربران استفاده میشوند
بله این موضوع حقیقت دارد. از آنجایی که کوکیها با هر بار باز کردن صفحه اطلاعاتی را به وبسایت ارسال میکنند، برخی از سیستمهای تبلیغاتی از آنها استفاده میکنند تا تبلیغات هدفمند را برای شما به نمایش درآورند. البته این بدین معنی نیست که سرویسهای تبلیغاتی میتوانند درون کوکیهایی که شما بازدید کردهاید را بخوانند، آنها میتوانند درون کوکیهای خود را بخوانند، اما از آنجایی که این سرویسهای تبلیغاتی بعضا از کدهای جاواسکریپت نیز استفاده میکنند میتوانند URLهای صفحاتی که بازدید کردهاید را نیز در اختیار داشته باشند که البته این موضوع نیز به کوکی ارتباطی ندارد. در ایران کمتر سرویس تبلیغاتی وجود دارد که تبلیغات را به صورت هدفمند نمایش دهد، اما بسیاری از سرویسهای تبلیغاتی خارجی، چنین رفتاری دارند و تبلیغاتی را برای کاربر به نمایش میگذارند که حدس میزنند برای وی جذاب است. به کوکیهایی که توسط سرویسهای تبلیغاتی ایجاد میشوند یا بهطور کلی به کوکیهای که توسط خود صفحهای که در حال بازدید از آن هستید ساخته نمیشوند، کوکیهای third-party گفته میشود. اکثر مرورگرها قابلیتی را در اختیار شما قرار میدهند که به راحتی بتوانید این نوع از کوکیها یا بهطور کل کوکیها را غیرفعال کنید.
درنظر داشته باشید که حتی با غیرفعال کردن کوکیهای مربوط به سرویسهای تبلیغاتی باز هم آنها میتوانند بخش بزرگی از اطلاعات موردنیاز خود را بهدست آورند. در واقع این سرویسها ترکیبی از آدرس آیپی بازدیدکننده، نسخهی مرورگر، موقعیت جغرافیایی و چند فاکتور دیگر را در اختیار دارند و حذف کوکیها تنها قطعهای از پازل بزرگ آنها را حذف میکند و مانع عملکرد آنها نمیشود. مهمترین و شاید بزرگترین شرکتی که از چنین بستر پیچیدهی تبلیغاتی بهره میبرد گوگل است که بدون نیاز به این موارد نیز اطلاعات بسیاری از کاربران اینترنت را در اختیار دارد.
بیش از ۱۰ سال است که روی گوشیهای همراه از فناوری بلوتوث برای انتقال دادهها استفاده میکنند. طی این سالها بلوتوث تحولات و پیشرفتهای زیادی داشته است. اما در مورد این فناوری و اثرات آن روی دستگاهها و کاربران برخی باورهای نادرست نیز رواج یافته است. امروزه با اینکه بسیاری از این موارد رد شدهاند، اما از سوی برخی افراد کماکان پذیرفته میشوند. در این گزارش به بررسی ۵ مورد از رایجترین باورهای نادرست دربارهی بلوتوث میپردازیم.
بلوتوث تقریبا در تمام محصولات الکترونیکی که با کاربران عمومی سروکار دارند، از جمله تلفن، تبلت، لپتاپ، هدفون، بلندگو، تلویزیون و کنسولهای بازی استفاده میشود، دلیل چنین گسترشی به این خاطر است که بلوتوث میتواند در بسیاری از کارها از جمله پخش صوت از یک منبع به یک اسپیکر تا انتقال فایل از یک دستگاه به دستگاه دیگر به کار آید.
هماکنون دیگر بلوتوث به عنوان فناوری شناخته میشود که میان برخی افراد برای اتصال بدون سیم دو وسیله ترجیح داده میشود. از سویی نیز در طول این سالها شاهد تغییرات و بهبودهای زیادی در بلوتوث بودهایم و فرآیند عملکرد آن همواره در حال بهتر شدن بوده است. با همهی اینها، متاسفانه هنوز هم برخی از برداشتها و باورهای قدیمی و تا حدودی غیرعلمی و مبتدی در مورد آن در ذهن برخی افراد باقیمانده است. شاید زمان آن رسیده باشد که رفته رفته برای از میان بردن این گفتههای نادرست دربارهی بلوتوث تلاش کنیم.
بهطور خلاصه باید در وهلهی نخست اشاره کنیم که فناوری بلوتوث امروزی با بلوتوث سالهای پیش مسلما تفاوت دارد. در این گزارش سعی شده تا رایجترین تصورات نادرستی را که هنوز هم شماری از مردم در ذهن خود نگه داشتهاند، معرفی کرده و همچنین واقعیتها و دانستنیهای لازم پیرامون آن موضوع را بیان کنیم.
۱. روشن ماندن بلوتوث باعث کاهش عمر باتری میشود
باید به روزهای اول پیدایش گوشیهای هوشمند برگردیم؛ بله، در آن زمانها روشن نگه داشتن بلوتوث منجر به کاهش عمر باتری گوشی میشد. دلیلش هم این بود که با روشن بودن اتصال، تلفن هوشمند شما در هر لحظهای بهطور فعال به دنبال دستگاههای پیرامون و متصل شدن با آنها بود.
اما این یک تصور نادرست از گوشیهای هوشمند است که شما هماکنون میتوانید بهراحتی آن را فراموش کنید. با استانداردهای جدید بلوتوث با نسخهی ۴ و فراتر از آن، ما در حال حاضر امکانی به نام ماژول کمانرژی یا LE در اختیار داریم که این مشکل را کاملا رفع کرده است.
ماژول LE از فناوریهای مختلف بهطور مشابه برای جستجوی دستگاههای بلوتوث در مجاورت دستگاه شما استفاده میکند. این ماژول برای روند کار خود به هیچ عنوان آن میزان از انرژی را که در نسخههای اولیه مصرف میشود، نیاز ندارد.
بهطور مشابه، وقتی که یک بار اتصال برقرار میشود، دستگاه LE به هیچ عنوان انرژی قابل توجهی را در هنگامی که انتقال دیتا انجام نشود، مصرف نخواهد کرد. برای مثال، اگر شما گوشی هوشمند خود را با یک هدفون بلوتوثی مناسب متصل کرده باشید، مادامی که آهنگی پخش نکنید، متصل بودن بلوتوث نیز انرژی از گوشی شما نخواهد گرفت.
شاید اگر بخواهیم یک نتیجهی کلی بگیریم، باید اشاره کنیم که به طور کلی، مصرف الکتریسیتهی بلوتوث LE با استفاده از این ماژول به نصف و حتی کمتر از نصف کاهش یافته است. یعنی در جایی که بلوتوث کلاسیک مثلا ۱ وات مصرف داشته باشد، بلوتوث LE احتمالا دارای مصرفی بین ۰.۰۱ تا ۰.۵ وات خواهد بود.
۲. بلوتوث برای سلامتی مضر است
تا به امروز هیچ توافق جامعی در مورد اینکه آیا تشعشع حاصل از تلفن همراه برای سلامتی شما مضر است یا خیر، وجود ندارد. با اینحال، ما از صحت یک مورد مطمئن هستیم؛ این نکته که برخی از هدستهای بلوتوث در حال حاضر قطعا برای شما بسیار ایمنتر هستند.
تشعشع مرتبط با توان است و بلوتوث در این زمینه نسبت به سایر گزینهها برتری دارد. حداکثر میزان خروجی بلوتوث برای یک دستگاه کلاس ۱ توانی به مقدار ۱۰۰ میلیوات است که همین میزان از توان ناچیز هم به ندرت مشاهده میشود و توانها معمولا کمتر از این هستند.
در واقع، بسیاری از دستگاههای بلوتوثی که شما استفاده میکنید، حداکثر دارای توان ماکزیمم ۱ میلیوات هستند. از سوی دیگر، بسیاری از تلفنهای استاندارد به راحتی میتوانند با توان ۱۰۰۰ یا ۲۰۰۰ میلیوات کار کنند، مقدار دوم در حقیقت برای زمانی است که شما از خدمات ۳G یا ۴G استفاده میکنید.
بنابراین هرچند که بلوتوث ممکن است به طور کامل امن نباشد، اما استفاده از یک هدست بلوتوث برای شما از قرار گرفتن در معرض تابش گوشیهای هوشمند بهتر خواهد بود. واضح است که شما نمیتوانید این روزها بدون داشتن یک تلفن هوشمند به راحتی زندگی کنید. اما اگر اندکی دربارهی تابشهای ناشی از آن نگرانی دارید، میتوانید از یک هدست بلوتوث استفاه کنید که دارای اطمینان و ایمنی بیشتری از این لحاظ است.
۳. بلوتوث تنها در اتاقهای کوچک میتواند کار کند
آیا بلوتوث گوشی هوشمند شما تنها میتواند در یک برد کوتاه کار کند؟ احتمالا بله. اما آنچه که شما ممکن است ندانید، این است که بلوتوث دارای سه کلاس مختلف است و فاصلهی عملکرد بلوتوث به این بستگی دارد که بلوتوث دستگاه شما در کدام کلاس قرار داشته باشد. عملکرد این سه کلاس به صورت زیر هستند:
دستگاههای بلوتوث کلاس ۳ دارای بردی کمتر از ۱۰ متر هستند؛ دستگاههای بلوتوث کلاس ۲ دارای بردی در حدود ۱۰ متر هستند؛ دستگاههای بلوتوث کلاس ۱ دارای بردی کمتر از ۱۰۰ متر هستند.
به طور کلی، شما بلوتوث کلاس ۱ را فقط در دستگاههایی خواهید یافت که دارای منبع قدرت مجزای خود یا یک واحد توان قابل توجه باشند که از این میان میتوان به کامپیوترهای رومیزی یا بلندگوهایی که نیاز به اتصال الکتریکی دارند، اشاره کرد. بیشتر گوشیهای هوشمند و تبلتها از بلوتوث کلاس ۲ یا ۳ استفاده میکنند.
با اینحال و حتی در صورت استفاده از کلاس ۲ و ۳، ۱۰ متر به صورت فاصلهی تئوری به شمار میرود که این دستگاهها باید آن را پوشش دهند. در صورتیکه در میان مسیر عوامل تداخلکنندهای مانند دیوار نباشد، گاهی اوقات برد بلوتوث فراتر از آن مقدار نیز گسترش مییابد.
در این میان یک نکتهی پراهمیت وجود دارد؛ اینکه حداقل تا آنجایی که امروز تکنولوژی بیسیم رسیده است، تفاوت زیادی بین بلوتوث و وایفای مستقیم وجود ندارد. اگر شما از Wi-Fi مستقیم به دلیل نگرانی پیرامون مسئلهی برد و مسافت استفاده میکنید، بهتر است در نظر داشته باشید که مادامی که برد هر دو گزینه در دسترس باشد بلوتوث گزینهی مناسبتری خواهد بود.
۴. بلوتوث مخفی دارای ایمنی بیشتری است
نه! فناوری بلوتوث هرگز شهرت و اعتبار زیادی برای امنیتش در میان افراد کسب نکرده است. اما واقعیت این است که بیشتر نسخههای اخیر بسیاری از حفرهها و شکافهای امنیتی را پوشش داده و آن را رفع کردهاند. یکی از بزرگترین باورهایی نادرستی که دربارهی بلوتوث وجود داد این است که اگر شما دستگاه خود را در حالت غیرقابل شناسایی قرار دهید، در آن صورت افراد با هدفهای مخرب نمیتوانند آن را پیدا کنند و دستگاه شما امن خواهد بود. باید بگوییم که این باور به هیچ عنوان درست نیست.
البته ممکن است که آدرس دستگاه بلوتوث یا Bluetooth Device Address) BDA) در حالت غیرقابل شناسایی پنهان بمانند، اما هکرها مسلما در طول سالهای پیاپی روشهای زیادی را برای پشت سر گذاشتن این مانع نیز یافتهاند. اسکنرها و دستگاههای یابندهای در حال حاضر موجود هستند که میتوانند به راحتی BDA را حتی در زمانی که در حالت غیر قابل شناسایی قرار دارد، پیدا کنند.
بزرگترین مقصر در این نفوذها معمولا به خاطر کلمههای عبوری است که به طور پیشفرض روی اکثر دستگاههای بلوتوث استفاده میشود. از این میان میتوان به عباراتی همچون ۰۰۰۰ یا ۱۲۳۴ اشاره کرد. به همین دلیل، تقریبا هر کسی که آدرس دستگاه شما را داشته باشد میتواند به راحتی با استفاده از آن کلمات پیشفرض به دستگاه شما دسترسی داشته باشد.
این سیستم غیرمنطقی و ساده، خود علت بسیاری از موارد استراق سمع و بلوجکینگ (Bluejacking) بوده است. بلوجکینگ به اتصال یک تلفن برای ارسال پیامهای اسپم در دستگاههای بلوتوث گفته میشود. بنابراین اولین کاری که شما در حال حاضر باید انجام دهید، این است که به تنظیمات بلوتوث گوشی خود بروید و رمز عبور را به یک پین چهار رقمی امن تغییر دهید.
اگر شما واقعا در مورد حمله بدافزار از طریق بلوتوث نگران هستید، به جای اینکه اتصال خود را در حالت غیرقابل شناسایی بگذارید، آن را خاموش کنید. بلوتوث وقتی که خاموش باشد نمیتواند مورد نفوذ و سوءاستفادهی هکرها یا افراد دیگر قرار گیرد.
۵. بلوتوث باعث تداخل با وایفای میشود
بلوتوث نیز مانند بسیاری از فناوریهای بیسیم دیگر، از فرکانس رادیویی ۲.۴ گیگاهرتز برای ارسال و دریافت دادهها استفاده میکند که این فرکانس، همان فرکانس استفاده شده توسط همهی دستگاهها از جمله شبکهی Wi-Fi تا اجاقهای مایکروویو منزل است.
بنابراین به طور طبیعی، اولین فکری که به ذهن انسان متبادر میشود، این است که ثبات و سرعت اتصال بلوتوث شما به این موضوع بستگی خواهد داشت که چه دستگاههای دیگری در مجاورتش در حال اجرا هستند و این پرسش که آیا پخش اطلاعات آنها در همان فرکانسهای یاد شده انجام میگیرد یا خیر، باید اعلام کنیم که این ایدهی اولیه چندان هم صحیح و مستدل نیست.
بلوتوث از جهش فرکانس تطبیقی استفاده میکند و این مورد واقعا با بلوتوث ۴ بهبود یافته است. اجازه دهید کمی روی عملکرد آن دقیقتر شویم تا پی ببریم که این سازوکار چگونه کار میکند.
فرکانس ۲.۴ گیگاهرتز، پنهای باندی است که از ۲۴۰۰ مگاهرتز تا ۲۴۸۳.۵مگاهرتز امتداد مییابد. بلوتوث از دو کانال استفاده میکند که هر یک از آن کانالها بر روی ۵۰ درصد باند نظارت میکنند. سیگنال به سرعت، از یک فرکانس آزاد به دیگری جهش میکند، در نتیجه این اطمینان حاصل میشود که فرکانس یاد شده از سویی دستگاههای دیگری که از آن پهنای باند استفاده میکنند، دچار اختلال نخواهد شد.
به عنوان یک نتیجهی نهایی میتوان گفت، با وجود اینکه سایر اتصالهای بیسیم میتوانند به دنبال همان فرکانسی جستجو کنند که بلوتوث نیز از آن فرکانس استفاده میکند، اما جهش تطبیقی فوق سریع آن همچنان میتواند اتصال شما را به صورت پایدار و بدون هیچگونه افت سرعتی نگه دارد.
شما چقدر از بلوتوث استفاده میکنید؟ به غیر از بلوتوث، شما احتمالا چندین گزینهی دیگر نیز برای اتصال دستگاههای بیسیم پیشرو داشته باشید. گزینههایی همچون وایفای دایرکت، انافسی و … . هر کدام از این موارد جوانب مثبت و منفی مختص خود را دارند.