در علم پزشکی، شاخه دندان‌پزشکی پستی و بلندی‌های بسیار زیادی را در طول تاریخ طی کرده است. در زمانی دور تنها چاره کار برای رها شدن از درد دندان، کندن آن از بیخ و بن بود، به طوری‌که افراد بعد از گذشت چند سال از زندگی و شاید حتی در دوران جوانی، با دهانی خالی از دندان باقی‌مانده و احتمالا مجبور به استفاده از دندان مصنوعی می‌شدند. اکنون که علم پزشکی بسیار پیشرفت کرده، چاره کار به پر کردن دندان‌های خراب با فلزات و یا پلاستیک‌های مختلف بهبود پیدا کرده است و تقریبا همه ما حداقل یک یا دو مورد دندان ترمیم شده با استفاده از مصنوعات ساخت دست انسان داریم. به توجه به همه‌گیر بودن خرابی دندان، کشف روش نوین ترمیم خودکار دندان همه افراد روی کره زمین را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.
تحریک سلول‌های بنیادی سبب ترمیم خودکار دندان می‌شود
خوشبختانه محققین در دانشگاه کینگز لندن (King’s College London) به این مشکل به چشم یک دغدغه نگاه کرده و برای رفع آن چاره‌ای اندیشیده‌اند. آن‌ها در واقع روشی پیدا کرده‌اند که پر کردن متداول دندان به راه‌های امروزی و با استفاده از وسایل مصنوعی ساخت دست انسان را به حاشیه خواهد راند. روش جدید کشف شده به منظور جایگزینی روش کنونی با ترمیم خودکار دندان، طی یک مقاله پژوهشی در روزنامه گزارش‌های علمی (Science Reports) چاپ شده و به راهی به منظور برای تحریک بازسازی سلول‌های بنیادی درون دندانها اشاره می‌کند. گفتنی است در روش جدید ترمیم خودکار دندان، از یک داروی مخصوص برای بیماران دارای آلزایمر و فراموشی کمک گرفته شده است. به عبارت دیگر، احتمالا به زودی شاهد خواهیم بود که علم پزشکی، دندانها را وادار به ترمیم خود خواهد کرد.
واقعیت این است که همانند دیگر قسمت‌های خسارت دیده بدن، خرابی‌های جزیی دندان نیز به خودی خود با فعال کردن سلول‌های بنیادی دندان در هسته درونی نرم دندان، قابل ترمیم هستند. این بخش‌ها را با عنوان پالپ (Pulp) می‌شناسند. در زمان وجود ترک‌های کوچک و یا شقاق‌های جزیی موجود بر روی دندان، این سلول‌ها به منظور تفکیک شدن به سلول‌های دندانی مشخص تحریک می‌شوند. سلول‌های یاد شده را با نام سلول‌های عاج‌ساز و یا آدانتابلاست (Odontoblast) می‌شناسند که قادرند تا عاج‌های از بین رفته دندان را مجددا ساخته و ترمیم خودکار دندان را سبب شوند.
روش طبیعی و خودکار درمان در زمان وجود آسیب‌دیدگی شدید و میزان خرابی بالا در دندان کارساز نیست. در هر صورت محققین دانشگاه کینگز لندن درس ارزشمندی از نحوه فعل و انفعال سلول‌های بنیادی برای ترمیم خودکار دندان، حتی به میزان کم، گرفته‌اند. رهبر تیم تحقیقاتی، پائول شارپ (Paul Sharpe) در این‌باره گفت:
ما در مورد مکانیسم سلولی و مولکولی درگیر در زمان ترمیم خودکار دندان مطالعاتی انجام داده و براساس نتایج به دست آمده، روش ساده‌ای را به منظور بهبود فرآیند با تحریک‌کردن سلول‌های بنیادی توسعه داده‌ایم. نتیجه به دست آمده حقیقتا بیشتر از پر کردن ساده قسمت‌های خالی شده دندان ارزش داشته و سبب می‌شود تا با ایجاد یک روش ترمیم خودکار، ساختمان دندان به طور کامل محافظت شود.
محققین امیدوارند تا راهکار جدید، نرخ شکست و ناموفقیت روش‌های مصنوعی پر کردن حفره‌های موجود در دندان را به میزان قابل توجهی کاهش دهند. سوال موجود درباره ترمیم خودکار دندان، زمان ارائه آن به صورت عمومی و امکان استفاده همگان از روش جدید است. پائول شارپ در این‌باره گفت نقشه کنونی تیم تحقیقاتی، کارآزمایی بالینی و آزمایش کنترل شده روش نوین در سال آینده است. با توجه به مشترک بودن مشکلات مرتبط با دهان و دندان در تمامی انسان‌های روی کره زمین، هر چقدر انتظار، ارزش چنین دستاوردی را خواهد داشت.
