سفید شدن رنگ مو با افزایش سن در فرد ایجاد میشود. اما استرس در این میان چه نقشی بازی میکند؟ آیا استرس مداوم میتواند باعث تغییر رنگ موی سر افراد شود؟ با ما همراه باشید.
دربارهی نقش استرس در تغییر رنگ مو نظرات زیادی وجود دارد. اگرچه استرس نمود فیزیکی دارد و میتواند بر روی بدن نقشی مخرب بازی کند ولی در مورد سفید یا نقرهای شدن موهای سر نمیتوان به طور قطعی نظر داد. محققان میگویند که عوامل زیادی روی رنگ مو اثر دارند.
تا به امروز فقط میتوان گفت که رابطهی استرس با تغییر رنگ مو به طور علمی و در بین یک جامعهی بزرگ آماری مشاهده نشده است.
رنگ مو از سلولهایی با اسم ملانوسیت گرفته میشود که وظیفهی تولید رنگدانه در پوست را دارند. این رنگدانهها به تارهای مو منتقل و بر روی آن پخش میشوند که تمام این اتفاقات در قسمتی به اسم فولیکول مو انجام میگیرد. با افزایش سن سلولهای ملانوسیت کارایی خود را از دست میدهند که به معنای توقف یا کند شدن تولید رنگدانهها است.
در جریان افزایش سن اتفاقات زیادی در بدن رخ میدهد. یکی از این فرآیندها با نام اکسیداتیو استرس شناخته میشود که نوعی آسیب بافتی-سلولی بوده و در تمامی سلولها با افزایش سن رخ میدهد. اما نقش استرسهای هیجانی در این میان چیست؟ آیا استرس هیجانی توانایی سرعت بخشیدن به اکسیداتیو استرس را دارد؟
برای رسیدن به جواب باید یک گروه آزمایش شکل داد که به افراد گروه استرسهای مداوم و مصنوعی وارد کرد. مسلما این آزمایش به دلیل مسائل اخلاقی امکانپذیر نیست و در نتیجه نمیتوان خیلی دقیق به جواب سوال بالا رسید.
در تحقیقات گذشته میتوان نشانههایی از تاثیر استرس در روند اکسیداتیو پیدا کرد. این نشانهها آنقدر محکم نیستند که بتوان ادعا کرد استرس بر روی تغییر رنگ مو تاثیرگذار است. در حقیقت استرس بیشتر منجر به ریزش مو خواهد شد، بین استرس و تغییر رنگ مو ارتباط محکمی وجود ندارد.
بنابراین اگر موهای شما زود و در هنگام جوانی نقرهای رنگ شده عوامل دیگری جز استرس در آن نقش داشتند. استرس مشکلات متفاوتتری را برای مو ایجاد میکند. بیشتر تحقیقات تاثیر استرس بر روی فرآیندهای بیولوژیکی را مورد مطالعه قرار دادهاند که در نهایت باعث ریزش مو میشود.
در همین حال مطالعهای از دانشگاه هاروارد در سال ۲۰۰۷ نشان میدهد افرادی که بهطور مداوم در موقعیتهای استرسزا قرار گرفتهاند روند تغییر رنگ موی آنها نیز با سرعت بیشتری پیش رفته است. استرس باعث آزادسازی رادیکالهای آزادی میشود که در کار تولید ملانینها تداخل ایجاد میکنند. این مطالعه به دلیل کوچک بودن جامعهی آماری نمیتواند رابطهای قطعی را نشان دهد.
همچنین اوایل سال جاری دانشمندان بریتانیایی ژن IRF4 را کشف کردند که مرتبط با موهای نقرهای است، بنابراین بعضی از افراد بیشتر در معرض تغییر رنگ مو به سمت نقرهای هستند.
در این بین نباید عوامل محیطی را جدا دانست و تنها به یک عامل بسنده کرد. عواملی چون مصرف دخانیات، آلودگیهای محیطی و تغذیهی ناسالم از جمله عواملی هستند که اگرچه رابطهی آنها با تغییر رنگ مو بهطور کامل به اثبات نرسیده اما میتوانند اثرات مخربی بر روی سلامت پوست و مو داشته باشند.