تا همین چند وقت پیش دوران ما را عصر اطلاعات می‌دانستند. از این‌رو اطلاعات در زندگی ما نقشی تعیین‌کننده و مهم داشت. ولی به‌نظر می‌رسد ۲۵ سال بعد از معرفی دنیای وب، عصر اطلاعات نیز به پایان رسیده و وارد دوران جدیدی به نام عصر تجربه می‌شویم. با ما همراه باشید.

اهمیت اطلاعات به قدری زیاد است که آگاهی از اطلاعات متنوع می‌تواند کاملا سرنوشت‌ساز باشد. تا چند وقت پیش، دنیای ما در عصر اطلاعات قرار داشت. اما حالا به اعتقاد کارشناسان با وجود حضور سیستم‌های موبایل و اینترنت در همه جا، در حال گذار به دوران جدید هستیم که از آن به عنوان عصر تجربه یاد می‌شود.

بهتر است با این سوال شروع کنیم. آخرین باری که فیسبوک، اینستاگرام یا تلگرام خود را چک کردید چه زمانی بوده است؟ قطعا مدت زمان زیادی از آن نمی‌گذرد. جالب است بدانید براساس گزارش‌های جدید، استاتوس‌های به‌روزشده توسط ۱.۶ میلیارد کاربر فیسبوک، ۲۱ درصد کاهش داشته است. باکس استاتوس‌ها را باید نشانه‌ای از عصر اطلاعات بدانیم. دوره‌ای که به وسیله‌ی کامپیوترهای دسکتاپ و ماموریت‌ کمپانی‌ها برای سازماندهی اطلاعات جهان تسخیر شده است. اما نشانه‌های عصر تجربه کاملا متفاوت است و خاستگاه آنها را باید میکروکامپیوترها، سنسورهای موبایل و ارتباطات پرسرعت بدانیم.

مرگ استاتوس باکس بخش کوچکی از گذار بزرگ از اطلاعات به سمت تجربه است. قرار است چه اتفاقی رخ دهد؟ اگر بخواهیم کوتاه پاسخ دهیم، باید بگوییم مفهوم و بستر تعاملات آنلاین ما در حال تغییر است و براساس دستگاه‌های مرتبط و متصل ما شکل می‌گیرد.

شما آن چیزی نیستید که در پروفایل خود گفته‌اید

برای شرح تیتر فوق، کمی به فیسبوک و اسنپ‌چت فکر کنید. در واقع فیسبوک یک بستر از عصر اطلاعات است که در کنار دیگر شبکه‌های اجتماعی هم نسل خود بر مبنای عصر کامپیوترهای دسکتاپ، مفهومی از انباشتگی اطلاعاتی را منتقل می‌کند.

انباشتگی اطلاعات در پروفایلی نمود پیدا می‌کند که هویت ما خلاصه‌ای از اطلاعاتی است که در آنجا ذخیره کرده‌ایم. این اطلاعات می‌تواند شامل متون، تصاویر، ویدیو یا صفحات اینترنتی باشد. در عصر اطلاعات، ما خودمان را با این پروفایل دیجیتال معرفی می‌کنیم.

اما دستگاه‌های موبایل، نوع نگاه ما به هویت دیجیتال را تغییر داده است. با استفاده از یک دوربین می‌توانیم لحظه به لحظه‌ی زندگی خود را تماشا کنیم و انباشت اطلاعات جای خود را به خوداظهاری مداوم داده است. خودِ مجازی کمتر دیده می‌شود و در واقع ما، نتیجه‌ی آن چیزی هستیم که انجام می‌دهیم، اما باعث انباشت آن نیستیم. اسنپ‌چت نمونه‌ای از یک واقعیت جدید است.

یادتان باشد شما یک پروفایل نیستید، شما فقط خودتان هستید!

بسیاری از مردم فکر می‌کنند، اسنپ‌چت تماما به رازداری ارتباط دارد، ولی نوآوری واقعی پیام‌های موقت و زودگذر اسنپ‌چت این نیست که خود ساخته‌اند. در واقع نوآوری اصلی این است که ما را مجبور می‌کنند تا از عادت انباشتگی که به پردازش دسکتاپ آورده‌ایم، خلاص شویم. نتیجه این است که پروفایل از مرکزیت دنیای اجتماعی خارج می‌شود. در عصر تجربه، شما یک پروفایل نیستید، خیلی ساده شما خود شما هستید!

نشان دهید، حرف نزنید!

ایده‌ی اصلی عصر تجربه این است که من نقطه‌نظر خودم را به شما نشان می‌دهم و شما به من توجه می‌کنید. من فریاد شما را می‌شنوم و این همان داستان همیشگی اجتماعی بودن است. اما چیزی که تغییر کرده این است که داستان‌هایی که ما به همدیگر می‌گوییم، به صورت دیداری و بصری شروع شده و به پایان می‌رسد.

در عصر اطلاعات، شروع ارتباط از اطلاعات بود. در نوع فیسبوکی همه چیز داخل استاتوس باکس اتفاق می‌افتد و با اضافه شدن متادیتایی چون موقعیت مکانی و انتخاب تعدادی شکلک برای نشان دادن احساس، تکمیل می‌شود. این دیدگاه اطلاعاتی در مکانیزم‌های بازخورد فیسبوک نیز دیده می‌شود و شش واکنش از پیش انتخاب شده در کامنت‌گذاری دیده می‌شود.

در مقابل، اسنپ‌چت همیشه با دوربین شروع می‌شود. بازخورد نیز به صورت منفعل ارسال می‌شود که در این حالت متوجه می‌شوید کدام دوستان شما اسنپ‌هایتان را دیده‌اند. در عصر تجربه، ورودی اولیه به صورت دیداری است و بازخورد اصلی همان توجه است.

امروزه چرخه‌ی بازخورد مرتبط با به اشتراک‌گذاری و توجه روی دستگاه‌های موبایل شروع شده و خاتمه می‌یابد و در آینده ممکن است از طریق لنزها شروع شده و در واقعیت مجازی پایان پذیرد.

انباشت تجربه

این واقعیت ارزیابی‌های اخیر فیسبوک را شکل می‌دهد که ویدیوهای زنده، دوربین‌های ۳۶۰ درجه و واقعیت مجازی را به عنوان محصولاتی یکپارچه در یک‌جا جمع می‌کند. اما فیسبوک تنها غول فناوری نیست که به آینده و چگونگی تولید و چیدمان این تکنولوژی‌ها فکر می‌کند. شاید تاکنون نام Magic Leap را به عنوان یک استارتاپ فوق سری در زمینه‌ی واقعیت افزوده شنیده باشید که ارزشی برابر با ۴.۵ میلیارد دلار دارد و کمپانی‌هایی نظیر گوگل و علی‌بابا در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

رقابت در سراسر دنیا آغاز شده و لایه‌هایی از تکنولوژی در حال شکل‌گیری است که به آن انباشت تجربه می‌گویند.

بخشی در پایین‌ترین قسمت لایه‌ی صفر قرار دارد که همان دنیای واقعی است. انباشت کامل در سرویس‌هایی است که لحظات دنیای واقعی را شکار کرده و آنها را به هم مرتبط می‌کند. واقعیت اساس و شالوده‌ی این لایه است.